Arbela Digitala, beste baliabide aparta!

Arbela Digital Interaktiboa ikus-entzunezko ikasketa ahalbidetzen duen erreminta bat da. Horren bidez, edukiak modu erakargarrian aurkezten dira kolore eta elementu grafiko anitzen bidez. Arbela digitala erabiliz, ikasleek arreta handiagoa izan dezaten bilatzen da eta, era berean, jarduerekiko duten interesa handitzea. Helburu didaktiko desberdinak lor daitezke tresna hau erabiliz: area kognitiboan, eduki berriak aurkezteko eta ikasitakoak indartzeko baliabidea izan daiteke eta hizkuntza eta sozializazio prozesuan, ikaslearekin gai desberdinei buruz hitz egiteko aukera ematen dute.

Alde teknikoari begira, arbela digitalek edukietan barneratzeko aukera handiagoa ematen dutela esan daiteke hauek ordenagailuan lan egiten denean baino tamaina handiagoan aurkezten direlako. Era berean, aplikazio interaktiboak era erakargarriagoan diseinatu eta erabiltzeko aukera ematen dute. 

Gainera, haurrak tresna hau erabiltzeko gai bihurtzen dira berehala. Arbela ordenagailu batera konektatu eta azalera interaktiboan lan egiten has daiteke, ukituz edo moldatutako puntero bat erabiliz.

Eta, zergatik dira bereziki erabilgarriak Hezkuntza Berezian?

Izan ere, Premia bereziak dituzten haur batzuentzat ordenagailuen erabilera oso zaila izaten da, arrazoi desberdinak direla medio:

• Orientazio espazialerako zailtasunak dituztelako
• Beharrezko eskuzko koordinaziorik ez dutelako
• Kurtsorearen mugimendua ulertzeko gai ez direlako
•  Arratoia mugitzeko zailtasun motoreak izan ahal dituztelako.

Haientzat Arbela Digitala momentura arte burutu ezin zituzten jarduera eta dinamikak burutzeko erreminta bihurtzen da, haien ikaskuntza prozesua aberastuz. Gainera, ume bakoitzaren egoerara moldatzen diren tresnak direla aipatu beharra dago:

• Zailtasun motrizak dituzten haurren kasuan, haien beharrak pantailan agertzen diren objektu eta tamainara egokitzeko aukera dago
• Ikusmen arazoak dituztenentzat tamaina, posizio eta koloreen kontraste egokiena bilatzen saiatzen da
• Entzumen arazoak dituzten umeentzat Arbela Digitalak haien esku jartzen duen euskarri bisuala oso garrantzitsua da.

Beraz, haur bakoitzaren egoera ezagututa Arbela Digitala garatu nahi diren gaitasunak lortzeko tresna egokia izan daitekeela esan beharra dago. Aurreko sarreran zerrendatu diren webguneetan agerian dauden aplikazio eta programak ordenagailuetan instalatzeko aukera ere badagoenez, horien artean guretzat komenigarria bilatzea litzateke gakoa.

 

Argazkiaren iturria: egizu hemen klik 

Informazioa: 

Guia Tic para personas con Tea 

Instituto de Tecnologías Educativas

Tablet-ak, ikasteko baliabide ezinhobea

Tablet-ak, baliabide ezinhobeak dira edukiak aplikazio hezigarrien bidez indartzeko. Espainiako Autismoaren Federazioak azaltzen duenez, Hezkuntza Premia Bereziak dituzten ikasleak informazioa hobeto barneratzen dute ikusizko euskarriekin. Haien erabilera intuitiboa da eta ikusten dutena zuzenean ukitzeko aukera ematen die haurrei. Gainera, erantzuna momentuan jasotzen dute, aplikazioen kausa-ondorio erlazio bat finkatzen laguntzen diena, era esanguratsuan. Horrez gain, tablet-ek, haien arreta hobetzen dute eta ikasketa prozesua erraztu.

Tableten sistema operatibo bakoitzak (Windows, iOS edo Android, gehienbat) aplikazio desberdinak eskaintzen ditu, bai gelan bai ikasleei moldatutako era indibidualean helburu konkretuak lortzen laguntzen dutenak. Aplikazio hauek dira elementu informatikoak erabiltzearen zentzua finkatzen dutenak eta hezkuntza mailako helburuak lortzea ahalbidetzen dutenak. Existitzen den aplikazio kopuru handiak, haien aniztasunak eta eguneratze azkarrak ezinezkoa egiten dute zerrendatzea egitea ezinezkoa bihurtzen dute. Hala ere, laburpen txiki bat egiten saiatuko naiz. 

Alde batetik, Valentziako Unibertsitateko Autismo eta Ikaskuntza Zailtasunen Taldeak Orange Elkartea eta Adapta Fundazioaren laguntzaz garatu duen “Azahar Proiektua” aurkeztu nahi dizuet. Haien webgunean sartuz, deskarga doakoa duten hainbat aplikazio aurkituko dituzue, autismoa edo bestelako ezgaitasun intelektualak dituzten haurrekin hainbat arlo lantzeko helburua dutenak, hala nola, komunikazioa, aisia, soziabilitatea, etab. Tablet edo ordenagailuan erabiltzeko aukera dute eta ikasleen bizi kalitatea hobetzea eta autonomia garatzea da haien xede nagusia.

Eskaintzen dituen aplikazioek ikasle bakoitzaren beharretara moldatu ahal diren pictogramak, irudiak edo soinuak dituzte. Gainera, ikaslearen beraren edo bere senideen argazkiak, ahots ezagunak eta bestelako elementuak txertatzeko posibilitatea gure eskura jartzen dute, ikasleen motibaziorako lagungarri gerta daitekeena.

Bestetik, Appyautism webguneari buruz hitz egingo dizuet. Appyautism Espektro Autistaren Trastornoren bat duten pertsonei, haien familiei eta pertsona horiekin lan egiten duten profesional guztiei zuzenduta dago. Zerbitzu honek ordenagailurako hainbat programa eta tablet-etan erabiltzeko aplikazio mordoa eskaintzen dizkigu, ikaslearen ezaugarrietara moldatzen direnak bilatzeko bilatzaile bat gure eskura jarriz.

Bere bilatzaile horrek hiru ezaugarrien araberako filtro bat sortzeko aukera ematen digu:

• Plataformaren arabera: Windows, Apple, Android, webguneak edo bideo-kontsolak.
• Landu nahi den arloaren arabera: komunikazioa, ikasketa, aisialdia, erreminta-euskarriak, emozioak eta irakasle eta gurasoentzako baliabideak
• Gailua: ordenagailua, tablet-a, mugikorra edo kontsola. 

 

Gainera, hilero berrien zerrenda eguneratzen dute eta autismoa duten pertsonekin teknologia berriak erabiltzearen inguruko erreferentzia era artikuluak eskaintzen dituzte. Hori guztia, momentu bakoitzean hoberena den teknologia hautatzeko laguntza emanez eta ikuspuntu profesionaletik begira.

Azkenik, aurreko egunetan aipatutako “komunikazioa handitu edo ordezkatzeko siztemak” tablet-en bidez erabiltzeko aukera ematen duen proiektu bat dugu: e-Mintza. Aplikazio horrek, autismoa edo bestelako ezgaitasun intelektualen bat duen haurrak bere desioak, nahiak, beharizanak, etab. adierazteko aukera izango du berarentzat oso esanguratsua den sistema batekin: irudiak.

Programa honek komunikazio tablero bat aurkezten du, haien artean harremana duten irudi, piktograma eta soinu desberdinak dituena. Honek, komunikazio zuzen eta sinplea ahalbidetzen du. Gainera, pertsonalizatzeko aukera ere badugu, ikasleen baldintzetara egokituz eta bere eguneroko bizitzako elementu garrantzitsuenak txertatuz.

Informazioa:

Guia TIC para personas con TEA,
Proyecto Azahar 

Orange Fundazioa

E-Mintza

iAutism

AppyAutism

Komunikazioa Handitu edo Ordezkatzeko Sistemak erabiltzeko baldintzak

Aurreko sarreran aipatutakoaren  harira, azpimarra beharra dago Komunikazio Handigarri edo Alternatiboan laguntzeko sistemak hitz egiteko zailtasunak duen pertsonak bere ingurukoekin komunikatzeko bidea besterik ez direla, baina ez dira inoiz nahikoak. Benetan garrantzitsua dena horrekin datorren hezkuntza, egokitze eta laguntza prozesuak dira.

Horretarako, esku-hartze prozesua ikaslearen gaitasunen, trebezien, beharren, nahien ebaluazio batekin hasi behar da, horrela, aurretik esan moduan, umearen errealitatearekin bat datozen material egokiak hautatzeko. 

Ondoren, Komunikazio Baliabide horien egokitze eta hezkuntza prozesua hasteko, kontuan hartu behar dira bai umea bai bere ingurunea ere, bizitzako testuinguru guztiak eta berarentzako pertsona esanguratsuak ere integratuz.

Azkenik, Komunikazioa Handitzeko edo Ordezatzeko sistemen arrakasta bermatzeko, garrantzitsuena zera da: ezgaitasunak dituen pertsonak komunikatzeko gauza interesgarriak izatea, komunikazioa nola egin jakin dezala eta adierazi nahi duena ulertzeko eta entzuteko prest dauden pertsonak inguruan izan ditzala. 

Irudiaren iturria: egizu hemen klik

Informazioa: http://www.catedu.es/arasaac/

Komunikazioa Handitu edo Ordezkatzeko Sistemak sortzeko software-ak

Komunikazioa handitu edo ordezkatzeko sistemak sortzeko hainbat aplikazio daude baina oraingoan AraWord deiturikoa aurkeztuko dizuet, azken aldian Hezkuntza Premia Bereziko haurrekin lan egiten duten profesionalek ume horiekiko komunikazioa errazteko gero eta gehiago erabiltzen hasi diren baliabide bat delako.

Aurreko sarreretan aipatutako Arasaac erakundeak sortutako software hau komunikazio handigarri eta alternatiborako erreminten artean aurki daitekeen informatika aplikazio aske bat da, testuen prozesatzaile bat erabiliz letraz idazten dena pictogramekin konbinatzeko aukera ematen duena. Horri esker, materialak sortzeko eta komunikazio funtzionalaren arloan arazoak aurkezten duten pertsonentzako testuak egokitzeko aukera dute irakasle eta bestelako profesionalek.

Araword erabiliz, irakasleek haurraren errealitatera moldatu daitezke, irakaskuntza pertsonalizatua eginez eta haien eguneroko errutina, pertsona, espazio, janari eta bestelako hainbat elementuri buruz hitz egiteko aukera handituz. Horrela, ez dira bakarrik irakasleak ikasleari bidalitzako mezuak moldatuko, bi noranzkoko komunikazioa sortuko da. Izan ere, umeak beste bideetatik adierazi ezin dituen hitzak transmititzeko aukera ere izango du irakasleak bere eskura jarritako mezu bisualak seinalatuz edo aukeratuz.

Pictogramak sortzeko, aplikazioa deskargatzeko edo interneten, zuzenean erabiltzeko aukera dugu. Behin hau izanda, oso erraz sortu daitezke picto-ak edo horiekin eratutako esaldiak. 

Ondoren, umeek asko erabili ohi duten “komunera joan nahi dut” esaldia sortzeko pausuak aurkezten dira, pausuz pausu. Ikus daitekeenez, lehenik hitz bakoitza idatzi behar dugu. Software-a euskaraz erabiltzeko aukera dago baina kontuan izan behar dugu Hezkuntza Premia Bereziak dituzten haur erdaldunentzako bigarren hizkuntza oztopo moduan jokatu dezakeela, beraz, haien etxean gaztelania bada hitz egiten den hizkuntza horren hitzen ordena jarraitzea komeni da. Hurrengo pausuan, hitz bakoitza picto batekin ordezkatzeko hainbat aukera ditugu eskuragarri, gure esaldia testuingurura moldatzeko. Azkenik, irudiekin sortutako esaldia agertuko zaigu, hautatutako pictoekin. Eskumako zutabean, pictograma gure ordenagailuan gordetzeko aukera desberdinak ditugu, marrazkiak letrarekin ere laguntzeko edo ez hautatzeko, irudien tamaina aldatzeko…

Argi ikus daitekeenez, hitz bakoitza inguratzen duen koadroa kolore desberdinekoa da hitzaren kategoria gramatikalaren arabera: horia (izenordeak), berdea (aditzak), laranja (izenak), urdina (adjektibo eta adberbioak), morea edo arrosa (gizarte moldeak, hala nola: kaixo, agur, zelan zaude?...), zuria (zenbakiak, koloreak, preposizioak…)

Beraz, oso era errazean umearen eta irakaslearen arteko komunikazioa errazteko oso lagungarria den materiala sortzeko gai garela ikus daiteke. Gainera, gure kontuan gordetzeko aukera dugu, sortutako esaldi desberdinak elkarrekin izateko.

Informazioa: http://www.catedu.es/arasaac/